Bir Ekonomik  Tetikçinin İtirafları/John Perkins

Eserin orijinal adı “Confessions of an economic hit man”. Dört kitaptan oluşan bir seridir. İlk kitabı aynı isme sahip olmak üzere; ikinci kitabı “Şirketokrasi ve ondan kurtulmanın yolları”, üçüncü kitabı “Küresel Kriz ve Büyük Resim” ve sonuncu kitabı “Kafes” adlarını taşımaktadır. Adı üzere bu kitap zamanında ekonomik tetikçilik yapmış bir ekonomi ajanının itiraflarından oluşmaktadır. Bu sebeple dili çok anlaşılırdır. Okuyucuya kendini yazarla sohbet ediyor gibi hissettirir. Anlatımı sade ve akıcıdır.  Romanın kolay okunması için dünya yakın tarihine az da olsa hakim olmak, belli başlı ekonomik terimleri bilmek gerekmektedir.

Yazarın iddialarına göre IMF, Dünya Bankası ve uluslararası, ulusüstü şirketler gelişmemiş ülkelerin kaynaklarını sömürmektedirler. Gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerin kendi ayakları üzerinde durmasını engellemekte ve böylece onların gelişmişlik seviyesini diledikleri seviyede kontrol altında tutmaktadırlar. Bu ülkeler bu durum altındayken kendi kaderlerini kendileri tayin edememektedir. Mesela imf bu ülkelere borç vermekte ancak ülkeler bu borcu ödeyememektedirler. Borcu ödeyebilmek için kaynakları borç ödemesine kaydırıp, eğitim, sağlık gibi temel kalemlerde kemer sıkmaktadırlar. Bu durumda da kısa vadede büyüseler de uzun vadede kalkınma gerçekleşememektedir.

Yazar savlarını bir adım daha öteye taşır ve küreselleşmenin ulus devletlere karşı açılmış bir savaş olduğunu ve küreselleşmenin tam anlamıyla gerçekleşmesinin ulus devletlerin yok olması demek olduğunu ileri sürer. Amerika’nın yaklaşık bir yüzyıldır hedefinin bu olduğunu ancak 1950’lerden beri hedefi doğrultusunda hareket ettiğini belirtir. Bu hedef doğrultusunda gelişmemiş ve gelişmekte olan uluslar kıskaca alınacaktır. Yukarıda bahsettiğim yollarla kıskaca alınan ulus devletleri bu şekilde kontrol etmek için üç silahın kullanıldığını belirtir. İlki “ekonomik tetikçi”lerdir. Bunlar özel şirketlere çalışan ekonomistlerdir. Ülkelere ekonomik olarak yayılma bunlar sayesinde olur.

İkinci yol cia ajanlarının saha çalışmalarıdır. Ülkelerin yapısı hakkında bilgi elde tutulur. Üçüncü ise ilk iki yol yaramayan ülkelerde askeri müdahaledir. Yazar pek çok referans vermekte ve savlarını sayısal verilerle desteklemektedir.

Ancak yine de bu savların doğruluğu üstüne pek çok tartışma mevcuttur. Yazarın savlarının gerçekliği her ne kadar bilinmiyor olsa da bu kitap serisini objektif gözlerle okuyan okuyucu için beyin jimnastiği olacaktır. Tüm savları değerlendirirken daha farklı kaynakları okuyacak ve bilgi düzeyini arttırıp, kendi fikri çerçevesini oluşturabilecektir.

Check Also

Bir Kitap Bir Film toplu yazılar

Tuğçe Nur KOÇ’un İdarecinin Sesi Dergisinde yayınlanmış “Bir Kitap Bir Film” konulu yazılarının tamamı. Bilgisayar …

Bir yanıt yazın