Mustafa Sami Kuzucuoğlu
Büyük Hun Devleti’nin kurucusu Teoman Han’ın hayat hikâyesinin tarihi belgelere bağlı kalınarak anlatıldığı bir eserdir. Tarihi roman konusunda usta bir yazar olan Ahmet Haldun Terzioğlu tarafından yazılmıştır. Eserin ilk yayınlanma tarihi 2016’dır. Panama Yayıncılık tarafından yayımlanmıştır. Eser, 2021 tarihi itibarıyla 10.baskısına ulaşmıştır. Eser, Teoman Han adı ile bilinen ve Çin tarih kayıtlarında geçen ilk Hun tanhusunun ölüm tarihi olan M.Ö. 209 ve öncesini ele alır.
Yazar, Hun Devleti’nin kuruluş tarihi hakkında ayrıntılı bir bilgi olmasa da yine Çin tarihi kayıtlarında geçen ve Teoman Han tarafından kurulduğu belirtilen “Hun Kartal Savaşçıları” ile Kartal Savaşçıları arasından seçilen ve Han’ın özel korumalığını yapmakla görevli “Börüler Birliği” ni anlatır. Eserde, Hun Devleti’nin yaşadığı ve hüküm sürdüğü coğrafyaya ilişkin o döneme ait tarihi bilgilere sadık kalınmış; tarihi veriler ışığında Hun kültürü ve yaşayışına ait bilgiler de romanın tamamında ustalıkla ve akıcı bir üslupla kullanılmıştır.
Bir milletin teşkilatlanmasını ve dolayısıyla devlet olarak tarih sahnesine çıkışının hikayesini hakkıyla anlatan bir eser. Uzak geçmişteki atalarını öğrenmek isteyen her Türk gencinin zevkle okuyacağı ve kitaplığında bulundurmak isteyeceği bir başyapıt.
Kitaptan bir alıntı:
“Ben Hun Tanhusu, Teoman Han…Zoru zorladım, zoru kolay kıldım. Gök Tanrı’nın izniyle başarmam gerekenleri bir bir başardım. Yazgı böyleydi. Budunumun yücelmesi, tuğların yükselmesi, bayrağımızın dalgalanması gerekiyordu. Gök böyle buyurmuştu. İnanmakla başladı her şey. Önce ben, oğuşum, boyum, ardından bütün budunum… ‘Biz Hun budun, sıradan işler için yaratılmadık! Acun, yönetilmek üzere bizi bekliyor. Devletimizi kuracak, töremizi yerleştirecek ve gücümüzü etkin kılacağız! Devlet olmak, kalıcı olmak bizim kutumuz. Bütün diğer budunlar, uluslar bize uymak zorundalar.’ Buna inandım, inandırdım!”